
vers l'idéal
leven en werk van Jef Leempoels
Brussel 1867 - Elsene 1935
WELKOM OP VERS L'IDÉAL
this text in English | ce texte en français | dieser Text auf Deutsch
De eerste keer dat ik van Jef Leempoels hoorde, was halverwege de jaren ’80 van vorige eeuw, bij mijn - toen nog aanstaande - schoonouders.
Naast de schouw hing een ingelijste reproductie van 'A l’Eglise' en toen ik interesse toonde, kreeg ik van mijn schoonmoeder - zelf een Leempoels - een lang verhaal over de illustere schilder, de trots van alle Leempoels. In de loop van de volgende maanden hoorde ik van 'nonkels' en 'tantes' nog meer over de man. Stuk voor stuk bevestigden ze dat 'De Schilder' koningen en ministers geportretteerd had en van groot aanzien was in zijn tijd.
Ik zag foto’s, reproducties en échte werken van de man bij diverse familieleden. Ik hoorde van de veiling in 1968 waar een groot deel van zijn werken onder de hamer ging. Op mijn eerste 'Poelekesfeest' in 1992 haalde men herinneringen op aan een familiereis naar Reynel in Noord-Frankrijk. Daar had Walter Leempoels, een neef van Jef, hen een privérondleiding gegeven door zijn kasteel, waar een twintigtal van Jefs werken hangen.
Van de huidige zoekmogelijkheden op het internet was nog geen sprake en mijn sporadische pogingen om in plaatselijke bibliotheken iets over 'De Meester' te vinden, leverden niets op. Jef Leempoels verzeilde snel naar de achtergrond van mijn interesses.
In 2005 kreeg mijn dochter op school de opdracht om een stamboom op te stellen, tot en met haar grootouders. Dat was een koud kunstje en dus probeerden we samen om nog een stapje verder terug te gaan. Dankzij een doos vol oude documenten en twee Leempoels-brochures - 'De stam Leempoels' uit 1992 en de 'Poechelin' van 2001 – kwamen we vrij vlot op de generatie van de betovergrootouders.
Bij schuchtere zoekpogingen op 'Yahoo' en 'AltaVista' om die stamboom nog een eindje verder uit te bouwen, dook op een dag ook Jef Leempoels in de resultaten op. Om precies te zijn: een afbeelding van een van zijn tableau: 'La dame à l’éventail'. Sotheby’s in New York hoopte daar in 1995 een prijs van $15.000 tot $20.000 voor te krijgen (dat bedrag mag je verdubbelen vandaag). De combinatie Leempoels/Sotheby’s leek de verhalen te bevestigen: Leempoels had wel degelijk een naam en een reputatie in de kunstwereld...
De volgende jaren werden overal ter wereld archieven gedigitaliseerd en op het internet beschikbaar gemaakt. Je kon daar op donkere winteravonden rustig in snuisteren zonder het huis uit te moeten. Via sites die kunstveilingen volgen, kreeg ik ook meer van zijn werken te zien. Meestal in zwart/wit, maar ook een aantal in kleur en zelfs met een behoorlijke resolutie. Stilaan kwamen daar ruim 2.500 kranten- en tijdschriftenartikels bij met recensies en commentaren van 1885 tot lang na Leempoels’ overlijden in 1935.
Initieel had ik een korte biografie voor Wikipedia gepland, maar dat is gaandeweg een beetje ontspoord... Het gevonden materiaal bevatte zoveel interessante informatie dat het uiteindelijk een monografie van bijna 800 pagina's geworden is. Een werk waarin ik vooral zijn tijdgenoten hun visie op en hun mening over Jef Leempoels laat geven.
Het is een verhaal over een jonge, ambitieuze en talentvolle schilder, die zijn magnum opus aflevert op zijn 25e. Het is het overzicht van de carrière van een internationaal gewaardeerd en gevierd artiest. Het is een bloemlezing van goede en slechte recensies. Een collectie van terechte en onterechte kritiek op een klassiek gevormd kunstenaar die zich koppig verzette tegen elke vorm van vernieuwing. Het is een blik op de gedrevenheid van een man die zijn kunst - en alle beoefenaars ervan - door dik en dun verdedigde tegen charlatans en namakers. Het is het bescheiden portret van een begaafd portrettist die in staat was de ziel van zijn onderwerp in een dun laagje olieverf te vangen. Het is een tocht langs salons in Brussel, Gent, Antwerpen en Luik, in Berlijn, München en Wenen, in Londen, St. Louis en New York. Het is nog veel meer...
Lees het zoals ik het opgezocht, uitgevlooid en neergeschreven heb… stukje bij beetje. Geniet van de talrijke zijsprongetjes waarin ik zijn collega’s, de salons en de algemene tijdsgeest van Leempoels’ periode probeer toe te lichten. Geniet van het bloemrijke proza van de recensenten, van de oude foto’s, en van de vergeten affiches. Maar geniet vooral van het ontzettend rijke palet dat Jef Leempoels (en zijn tijdgenoten) ons nagelaten hebben.
:: valentijn ::
januari 2022 - juni 2024
© 2022-2025

questions or comments?