Jef Leempoels vermeldt in zijn memorandum regelmatig werken die hij ergens in de achtergrond afbeeldde. In veel gevallen, zoals in zijn interieurs, is het eigen werk, maar af en toe duiken ook doeken van anderen op.
In deze post probeer ik een overzicht te geven van kunstwerken die Leempoels blijkbaar voldoende aanspraken om ze thuis aan de muur te hangen of ze een plaats te geven in zijn eigen oeuvre.
Het is nergens duidelijker dan in het portret van François Tripels, jeugdvriend van Jef Leempoels en vers afgestudeerd militair apotheker.
Op de achtergrond hangen een aantal prenten en tekeningen met een punaise tegen de muur. Dat wekt sterk het vermoeden dat Tripels geposeerd in de 'studio' van Leempoels, op de vijfde verdieping aan
de Van Moerstraat. We tellen negen werken waarvan er drie min of meer herkenbaar zijn: een meisje met een sikkel in een veld, een vrouw met een kruik op haar schouder en iets dat lijkt op een ruiter die een naakte vrouw opjaagt…
Achter de rechterarm van Tripels valt ook nog de voorpagina van een tijdschrift op, maar de titel is onleesbaar.
De vrouw (godin?) die de waterkruik uitgiet is nog onbekend en het beeld van de opgejaagde vrouw lijkt wat op een remake van “Nastagio degli Onesti” van Botticelli.
Het meisje met de sikkel in de linker bovenhoek is zonder twijfel een afbeelding van “le Chant de l’alouette” van Jules Breton. Dat werk dateert uit 1884 en was wellicht een bijlage bij een kunstmagazine.
Bij Tableau 004 - Italienne (portant cruche) en costume national (1889) noteert Leempoels: "Kind van ongeveer twaalf jaar. De achtergrond is een reproductie van het schilderij "Lazare ressuscité" van Joseph Dierickx."
Volgens de Inventaris van het roerend erfgoed van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest hangt dit werk in de Sint-Hubertuskerk van Watermaal-Bosvoorde.
Bij Tableau 175 - Méditations vermeldt Leempoels: "Aan de muur een eenvoudige houten lijst met een gravure van het beroemde schilderij van Baron Gérard: Napoleon I gekroond, in staatsiekostuum en met keizerlijke scepter in zijn rechterhand. Meer naar het midden, op een geel muurkleed, een ovalen bronzen kader met een ets naar een schilderij van dezelfde Baron Gérard die de Koning van Rome als kind voorstelt."
Op Tableau 176 - Un collectionneur staan een aantal van de Chinese / Japanse snuisterijen die ten huize Leempoels overvloedig aanwezig waren. Rechts hangt - amper zichtbaar - een reproductie die hij beschrijft als: "Op het behang op de achtergrond in de rechterhoek een gekleurde gravure van Descoutis naar het schilderij van Schall : l'Amant Surpris."
Op Tableau 177 - Un confrère au travail zien we een echte trompe l'oeil: in de spiegel op de achtergrond merken we dat de “confrater” aan “Titi et son chien” werkt. Dat werk zien we dus in spiegelbeeld. Maar Leempoels heeft het nog eens moeten spiegelen om Titie correct zichtbaar te krijgen boven de pet van de confrater...
Op dit schilderij zijn nog twee andere werken te zien die mogelijk allebei van Leempoels zijn: een landschap met bomen, dat heel erg doet denken aan “Saules en Flandre” en een portret dat lijkt op dat van zijn zuster Hélène uit “A mes chers parents”. Als dat laatste klopt zouden moeder én dochter afgebeeld zijn op dit werk.
Op Tableau 173 - l'Elève is een typisch Leempoels-landschap te zien, met rode daken tussen de bomen.
Leempoels zelf vertelt et niets over, maar ter vergelijking heb er ik er V098 - Route de Nieuport naast gezet.
Bij Tableau 184 - Jeunes filles is hij dan weer behulpzaam om het ronde kadertje rechtsboven te beschrijven: "In de bovenste hoek een gedeelte van een ovalen gouden kader met een gekleurde gravure die het schilderij "Vision cruelle" voorstelt."
Ook in T106 "At home" en T 171"Le beau roman" zijn verschillende kaders te zien waarvan ik de oorsprong nog niet heb kunnen bepalen.
Op het werk 'Un studio' (V113) zit Leempoels aan zijn werktafel. Zijn nichtje Titie staat naast hem en van boven het bureau kijkt Mevr. Leempoels (Georgette Van Hüele) op hen neer (zie P066)
Helemaal links is een stukje te zien van 'Jésus au Mont des Oliviers' (T085). Aan de rechterkant hangen nog twee andere werken van de meester zelf: 'Le saule' (V038) en 'La sieste après le bain' (T155). Het vrouwenportret net boven het kastje is mogelijk ook van Leempoels, maar het is mij momenteel nog onbekend.
Op zijn interieur V116 - Un salon staan maar liefst acht andere werken afgebeeld
Met de hulp van veilingcatalogus van 1968 is het mogelijk om enkele ervan te benoemen.
De drie kleine werkjes tegen de linkermuur zijn quasi onherkenbaar, maar het grote werk in het midden is lot 2502 "Dood van Lucretia" van (de school van) Guido Reni. Dit werk - of een gelijkaardig? - werd in januari 2024 bij Sotheby's New York geveild met een "estimate" van 30 tot 50.000$.
Rechts onderaan zien we lot 2519, "Interieur van een kerk" van de Nederlander Gerard/Gerrit Houckgeest, bekend van o.a. interieurs van de Oude Kerk van Delft of Sint Gertrudis in Bergen-op-Zoom.
De twee ovalen portretten bovenaan worden in de catalogus omschreven als "Ecole française XVIIIe - Portrait de dame et Portrait d'homme", zonder vermelding van de auteur.
Comments